Şekerin insan sağlığına zararları nelerdir?

Fazla şeker tüketiminin insan vücudu için çok zararlı olduğuna dikkat çeken Genel Cerrah Op. Dr. Mücteba Gündüz, dikkatli tüketilmeyen şekerin karaciğer yağlanmaları, dişlerde çürükler ya da  bağışıklık sistemine olumsuz etkileri olduğunu söyledi.

Şeker, gün içerisinde çok fazla tüketimi gerçekleşen besinlerden bir tanesidir. Tüketilen çay, kahve gibi içeceklerde, tatlı yapımlarında ya da soğuk içeceklerde şeker tüketimi oldukça fazladır. Rafine şekerin yanı sıra meyve ve sebzeler aracılığıyla doğal şeker tüketimi oldukça fazladır. Bu kadar fazla tüketilen bir ürünün elbette zararları da oldukça fazladır. Paketli gıdalardan tutun da evdeki sebze ve meyveye kadar her besinin içerisinde belli miktarlarda şeker bulunmaktadır.  Çok fazla şeker tüketilmesi insan sağlığına faydalarının aksine çeşitli hastalıklara sebep olduğundan birtakım zararları vardır.

“Fazla şeker kullanımı ciltte sarkmalara neden olur”

Bir insanın tüketmesi gerekenden fazla miktarda şeker tüketmesi durumunda  zamanla cildinde kırışıklıklar oluşmaya başlayacağını belirten Gündüz, “Çok fazla tüketimi gerçekleşen şeker insan vücudundaki proteinlerle bağlanır ve zamanla proteinlerin yapısında değişikliğe uğramasına neden olur. Bu değişiklikler ciltte kırışıklıklara ve sarkmalara yol açar. Tıpta “Glikasyon” adı verilen bu rahatsızlık insan vücudunda bulunan elastin ve kolajen proteinlerinin zarar görmesi ile ortaya çıkmaktadır.” dedi.

“Şeker kanser hastalığını tetikler”

Son zamanlarda oldukça yaygınlaşan kanser rahatsızlıklarının en temel tetikleyicileri arasında şekerin de yer aldığına dikkat çeken Gündüz, “Meyve ve sebzede bulunan doğal şekerler kanser riskini tetiklemez fakat şeker pancarının işlenmesi sonucu elde edilen rafine şekerinin çok fazla miktarda tüketilmesi kanser hastalıklarının tetikleyicisidir. Çünkü rafine şekerin içerisinde herhangi bir besleyici, sağlıklı öğe bulunamadığı için vücuda yararından çok zararı vardır. Özellikle pankreas ve meme kanseri rahatsızlıkları çok fazla şeker tüketimine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.” İfadelerini kullandı.

“Fazla şeker tüketimi obeziteye  neden olmaktadır”

Çok fazla şeker tüketiminin en büyük zararlarından birinin de kilo artışına bağlı olarak obezite problemi olduğuna değinen Gündüz, “Şeker tüketimine bağlı olarak karaciğerde oluşan yağlanmalar vücuttaki yağ kütlelerinin artmasına ve obezite sorununa yol açmaktadır. Her ne kadar obezitenin çok fazla besin tüketimine bağlı olduğu bilinse de şekerin de obeziteye katkısı yadsınamaz. Özellikle bel ve çevresinin yağlanmasının en büyük etkenlerinden bir tanesi fazla şeker tüketimidir. Ayrıca bu durum kişilerin ruhsal ve psikolojik durumlarını da doğrudan etkileyeceği için daha mutsuz ve özgüvensiz hissetmelerine de neden olacaktır.” diye konuştu.

Şeker Vücutta Ne Yapar?

Şeker tüketiminin fazla olması durumunda ortaya çıkan rahatsızlıkların oldukça fazla olduğunu ifade eden Gündüz , şunları söyledi:

“Vücutta bulunan mineral ve proteinlerin yapısında değişiklikler oluşturduğu için organların çalışmasına etki ederek vücut sistemini olumsuz yönde etkiler. Bağışıklık sisteminin zarar görmesini sağlayan şeker, dikkat edilmediği takdirde vücutta farklı rahatsızlıklara ve etkilere yol açar. Fazla şeker tüketimi sonrasında vücuda verdiği etkilerden birkaçı şöyledir:

Şeker, vücudun bakterilere karşı daha dirençsiz olmasına neden olur.

Vücutta bulunan mineral ve proteinlerin yapılarında değişikliğe neden olur.

Özellikle bel ve çevresinde bölgesel yağlanmalar oluşur.

Vücut doku ve hücrelerini tahrip ederek reaktif oksijen türlerini artmasına sebep olur.

Pankreas, meme ve yumurtalık kanseri gibi çeşitli kanser türlerinin oluşmasına neden olur.

Şeker vücutta bulunan proteinlerin yapısını değiştirdiği için cilt yaşlanmalarını hızlandırır. Cilt derilerinde kırışıklığa ve sarkmalara yol açar.

Zamanla görme kaybına yol açar.

Dopamin, serotonin gibi nörotransmitterlerin zamansız salımı sonucunda insan duygularında ani değişimlere yol açar.

Kanda bulunan E vitaminini düşürür.

Diş çürükleri oluşmasını sağlar.

Vücuttaki kalsiyum ve magnezyum emilimini zorlaştırır.

Çocuklarda hiperaktivite, davranış bozukluğu, odak problemi, huysuzluk, damar tıkanıklığı gibi sorunlara yol açar. Ayrıca çok daha fazla adrenalin salınımına yol açar.

Vücuda başka zararları da bulunan alkol tüketiminin tetikler.

Hamile kişilerde kan zehirlenmelerine sebebiyet verir.”

İnsan vücudunun şekere ihtiyacı var mı?

Bireylerin gün içerisinde alması gereken besin miktarını almadıklarında ya da çok fazla aç kaldıklarında şeker ihtiyacı hissettiklerini dile getiren Gündüz, “ Aslında bu durum tam anlamıyla bir şeker ihtiyacı değildir. Uzun süre aç kalmanın etkisiyle oluşan karbonhidrat ve enerji açığıdır. Bu açıkları kapatmanın en hızlı yolu da şeker tüketimidir. Fakat insanların tüketmesi gereken şeker miktarı sınırlıdır. İhtiyaç duydukları şeker miktarını karşılamak için de rafine şekeri değil sebze ve meyvelerden doğal şeker tüketilmelidir. Cinsiyet, yaş, boy, kilo gibi değişkenlere göre bir insanın tüketmesi gereken şeker miktarı hesaplanmalıdır. Fakat ortalama yapıya sahip erkeklerde tüketilmesi gereken şeker miktarı 35 gram iken kadınlarda bu oran 20 gramdır. Şekerin hiç tüketilmemesinin de vücuda bazı zararları vardır. Özellikle beyin hücrelerinin çalışabilmesi ve odağın artması için bir miktar şeker tüketimine ihtiyaç duyulur.” ifadelerini kullandı.

Şeker nasıl bırakılır?

Vücuda yararından çok zararı bulunan şekeri bırakmanın mümkün olduğunu Gündüz, şu tavsiyelerde bulundu:

“Burada bırakılması istenilen şeker rafine şekeridir. Vücudun ihtiyacı olduğu şeker miktarını doğal yollardan karşılamaya devam edilmelidir. Bu nedenle tüketilen besinler içerisinde bulunan şeker miktarına dikkat edilmelidir. Meyve ve sebzelerde bulunan şeker miktarı doğru şekilde bilinmeli ve tüketimine özen gösterilmelidir. Rafine şekerini bırakmak için uzak durmanız gereken bazı yiyecekler vardır. Bu yiyeceklerden birkaçı şunlardır:

Meyve suyu, kola, enerji içecekleri gibi meşrubat ürünleri,

Beyaz ya da esmer şeker,

Meyveli yoğurt çeşitleri,

Bisküvi, kek, poğaça ve beyaz ekmek çeşitleri,

Şekerli kahve ya da çay,

Pasta, dondurma ve tatlı çeşitlerinden uzak durulmalıdır.”

Şeker kaç günde bırakılır?

Şeker tüketimini bırakmak için ihtiyaç duyulan sürenin 21 gündü olduğunu belirten Gündüz,  “21 gün bir davranışın alışkanlığa dönüşmesi için gerekli olan ideal bir süredir. Bu süre zarfında vücut durum karşısındaki tepkimelerini gösterecektir. İlk haftalarda şeker tüketiminin azalmasından kaynaklı baş ağrıları, halsizlikler olması normaldir. Daha sonra bu belirtiler azalacak ve vücut yeni şeker miktarına adapte olacaktır.  21 gün boyunca rafine şekeri içeren her türlü yiyecek ve içecek ürünlerinden uzak durulmalıdır. Hamur işleri ile beslenmemelidir. Bu süre boyunca bol miktarda su tüketilmeli ve ihtiyaç olan şeker miktarını yeterli porsiyonlarla meyve ve sebzelerden tüketilmesine özen gösterilmelidir. Gün içerisinde en az 30 dakika boyunca hareket edilmeli ve uyku düzenine özen gösterilmelidir.” dedi.

Şeker bırakmanın vücuda etkileri nelerdir?

Şeker bırakıldığında vücuda bir takım etkilerinin olacağını dile getiren Gündüz, bu etkileri şöyle sıraladı”

“Zararlı şekerleri tüketmeyi bıraktıktan sonra insanlar daha genç görünecekler. Cilde verdiği zararlar ortadan kalkacağı içi cilt daha genç ve parlak bir görünüme sahip olacaktır. Kilo vermeye yardımcı olacak özellikle bel çevresinde bulunan yağların yok olmasını sağlayacaktır. Bu durumda bireylerin hem ruhsal hem de fiziksel olarak kendilerini iyi hissetmelerini sağlayacaktır. Şekeri azaltmadan kaynaklı olarak insülin seviyesini dengede tutabilecek bu sayede şeker hastalıklarının önüne geçebileceksiniz. Kalbe verdiği zararlar ortadan kalkacak bu sayede daha sağlıklı bir kalbe sahip olacaksınız.”

Şekeri bırakmak baş ağrısı yapar mı?

Vücuda zararı bulunan şekeri bırakmanın düşünüldüğü kadar kolay olmayabileceğini söyleyen Gündüz, “Özellikle ilk birkaç gün vücutta halsizlik ve baş ağrıları görülmesi normaldir. Çünkü şeker de aslında bir bağımlılıktır. Günlük tükettiğiniz şekerin altında bir tüketim gerçekleştirdiğinizde açlık, halsizlik, yüksek sinir ve kan şekerinizin düşmesi gibi durumlarla karşı karşıya kalırsınız. Fakat birkaç gün sonra vücut yeni şeker miktarına uyum sağlayacak ve bu durumlar zamanla ortadan kalkacaktır. Şekersiz geçen 21 günün sonunda çok daha dinç ve sağlıklı bir vücuda kavuşmanız mümkün.” ifadelerini kullandı.

Kaynak: CEBRAİL TEMUR