Psikolog Selva Kaya Anlattı: Ev Ödevleri Çocuğa Nasıl Sevdirilir?

Çocukların eğitim yaşamı boyunca birçok anne baba için büyük zorluk yaratan bir konu olabiliyor ev ödevleri. Çocuklukta ödev yapmayı sevmek elbetteki herkes için kolay olmuyor. En hareketli ve aktif yaşlarında çocuklar sokağa çıkıp arkadaşlarıyla oynamak ya da teknolojik aletlerle vakit geçirmeyi zor ve efor gerektiren bir süreç olan ödev yapmaya tercih edebiliyorlar. Çocukları ödev yapmayı istemeyen ebeveynler için bu durum endişe verici olabiliyor. Bu süreçte ne yapacağından emin olamayan anne babalar “Çocuğuma ödevlerini hatırlatmalı mıyım?”, “Ödev yaparken yanında durmalı ve ödevini kontrol etmeli miyim?”, “Çocuğum neden ev ödevi yapmıyor?” ya da “Çocuğuma ev ödevi alışkanlığını nasıl kazandırabilirim?” gibi sorularla zihinlerini meşgul ediyor. Öğrencilerin ödev alışkanlığı kazanırken hem kendilerinin hem de anne babaların stressiz bir şekilde bu süreci atlatabilmeleri için birkaç noktaya dikkat etmek, özellikle ödev yapmayı pek istemeyen çocuklar için çok faydalı olacak ve anne babaların üzerinden yük alarak onları rahatlatacaktır.

Van’da yaşayan Psikolog Selva Kaya çocukların neden ödevi sevmediğine ve durumun çocuklar üzerinde oluşturduğu bir takım problemlere dikkat çekti. Konu hakkında açıklama yapan Kaya; “Ev ödevleri konusunda gerek ebeveynlerin gerekse çocukların ciddi manada zorlanabildiklerini görmekteyiz. Bu durum, çocuğun okul başarısını etkilemesinin yanında sosyal ve fiziksel anlamda etkilenmesine de yol açabilmektedir. Sosyal etkiler; ebeveyn ve öğretmenler başta olmak üzere sosyal çevre ile ilişkilerde bozulma, çocuğun yetersizlik hisleri ile sosyal ortamlardan geri çekilmesi, sınıf içerisinde söz hakkı almaktan çekinmesi gibi durumlarla ortaya çıkarken fiziksel tepkiler kızarma, terleme, kusma, bağırsak ve mesane problemleri gibi belirtilerle kendini gösterebilmektedir” vurgusunu yaptı

“Sorumluluk Bilinci ve Motivasyon ödevlerin problem haline gelmesini önlüyor”
Ödev yapmada iki temel konuyta dikkat çeken Kaya şöyle konuştu; “Ödevlerin problem haline gelmesinde etkili olan temelde iki durumdan bahsedilebilir: Sorumluluk bilinci ve motivasyon. Çocuğun yerine getirmesi gereken ödevler aslında ona verilen sorumluluklardır ve erken yaşta sorumluluk bilinci kazandırılan çocuklar ödevleri yapmak hususunda daha az zorlanabilmektedir. Sorumluluk bilincinin kazandırılması, üzerinde uzun uzun konuşulması gereken bir konudur ancak küçük yaşlarda çocuğa bitki bakımı, evcil hayvan bakımı, ev temizliği, yaşam alanının düzenlenmesi gibi alanlarda küçük görevler verilmesi faydalı olacaktır. Motivasyon ise görevleri yerine getirmemizi sağlayan harekete geçirici güç olarak tanımlanabilir. Ödevleri yapmak konusunda harekete geçirici güçten yoksun olan çocuk haliyle ödevlerini yapmaktan kaçınacaktır. Burada ebeveynlerin yapması gereken çocuğu iyi gözlemlemek, anlamak ve öncelikle temeldeki motivasyon eksikliğine bir çözüm bulmaya çalışmaktır. Motivasyon eksikliğine sebep olabilecek bazı durumları şu şekilde sıralayabiliriz:
1.Sosyal ortamlarda yaşanan sorunlar (arkadaşları ile ilişkilerdeki zorlanmalar, anne baba arasındaki huzursuzluklar, herhangi bir yakının kaybı vs.),
2.Sağlık sorunları (çeşitli hastalıklar, engel durumu vs.)
3.Psikolojik sorunlar (kaygı, çocukluk çağı depresyonu, öğrenme güçlüğü vs.)

Yukarıda saydığımız problemler yoğun bir şekilde yaşanıyorsa öncelikle bu konularda uzmanlardan destek alınmalıdır”.

“Ödevleri nasıl rahat yaptırabiliriz?”
Ödevleri daha rahat nasıl yaptırabilecekleri hakkında tüm ebeveynlere seslenen Kaya; Çocukların ödevlerini daha rahat yapmaları konusunda yapılabilecekleri şu şekilde sıralayabiliriz;

– Yapılan ödevi değerlendirirken başarılı kısımları öne çıkarmak, zayıf kısımlar hakkında yapıcı eleştiriler yapmak ve gerekirse yardım edebileceğinizi belirtmek
– Çocuğa zorlayıcı, aşağılayıcı ve tehditvari cümleler kullanmamak
– Ödevlerin yapılması için uygun zaman, süre ve ortam belirlemek, ödevlerin belli bir programa göre yapılmasına özen göstermek, zaman zaman programı esnetebilmek
– Ödev için ayrılan sürede çocukla beraber olmak veya zorlandığı noktalarda yardımcı olmaya hazır olduğunu çocuğa belirtmek
– Ödev zamanı bittikten sonra çocuğun keyif alacağı aktiviteler yapmak
– Aşırı mükemmelliyetçi veya ilgisiz tavırlardan uzak durmak
– Sorumluluk bilincini hayatın ilk dönemlerinden itibaren çocuğa kazandırmak
– Motivasyon eksikliği yaşıyorsa anlayışlı bir şekilde bu probleme eğilmek, beraberce çözüm yolları aramak ve çocuğa alan tanımak, gerekirse bir uzmandan destek almak” açıklamasında bulundu.