Geçtiğimiz aylarda motosiklet ehliyeti sınıflarında değişikliğe gidileceği, 125 cc yani A1 sınıfı ehliyeti kapsayan motosikletlerin B sınıfı ehliyetle kullanılabileceği gündeme gelmişti. Ayrıca bu silindir hacmine sahip motoru kullanmak isteyenlerin motor sürüş kurslarından 2 ders alma şartı olacağı da belirtilmişti. Bu açıklamaların ardından konuyla ilgili mevzuatta herhangi bir değişikliğe gidilmedi. Sadece açıklama üzerinden konunun yasalaşmasını beklemeden motoruyla trafiğe çıkan B sınıfı ehliyet sahibi sürücüler yetersiz ehliyetten kaynaklı cezalar yedi.
“Ehliyetsiz sürücülere en az 4 bin lira ceza uygulanır”
Açıklamanın şu anda yürürlükte bir yeri olmadığını belirten Avukat İyaz Çimen, “50 cc ve 125 cc silindir hacmi arasındaki motosiklet kullanıcıları eğer ehliyetleri yoksa cezaya tabi. Bu gibi durumlarda yetersiz ehliyetten kaynaklı 4 bin liralık bir idari para cezası uygulaması söz konusu” şeklinde konuştu.
“Silindir hacmi 125 cc olan motosikletler, B sınıfı ehliyetle kullanılamaz”
Geçtiğimiz dönemde motosiklet ehliyetleri hakkında yapılan açıklamanın yürürlükte yeri olmadığını belirten Çimen, “Belli bir motor hacmine göre var olan araç ehliyeti ile motor kullanımını kapsayan bir açıklamaydı. Ama bunun kanunlaşan veya yürürlüğe giren bir durumu şu anda söz konusu değil. Tabi ki bu noktada kanun koyucunun yapmış olduğu bir açıklama neticesinde vatandaşta o açıklamaya binaen 125 cc motor hacmi ve altındakileri kullanabileceğini düşündü ve bu kapsamda da birçok cezanın uygulandığını gördük. Hali hazırda bu açıklamaya ilişkin bir düzenleme olmadığı için bahsettiğimiz 125 cc motosikletlerin araç ehliyetiyle kullanımı şu anda mümkün değildir. Bu gibi durumlarda yetersiz ehliyetten kaynaklı 4 bin liralık bir idari para cezası uygulanması söz konusu. Ayrıca sürücünün motosikleti 60 gün boyunca bağlanıyor. Hiç ehliyetin olmadığı durumlarda da 8 bin liralık yine idari para cezasının uygulandığını görüyoruz. Buna ilişkin değişiklikten sonra vatandaşlarımızın ilgili kullanımları yapması gerekmektedir. Aynı zamanda biz 50 cc olan motosikletlerde de ehliyet aranmadığı için bununda çok doğru bir düzenleme olmadığını düşünüyoruz. Motosiklet kullanıcılarının hem kullanıma ilişkin eğitimleri hem de denetimlerinin sıkı takip edilmesi gerekiyor. Motosiklet araca göre daha riskli bir taşıt. Bu noktadaki bahsettiğimiz denetimin elzem olduğunu düşünmekteyken 125 cc olan motosikletlerin araç ehliyetiyle kullanılıyor olması bizim bu bahsettiğimiz durumların biraz aksine oluşuyor. Somut duruma baktığımızda vatandaşımız var olmayan bir düzenlemeden kaynaklı mağduriyet yaşıyorlar” dedi.
“50 cc silindir hacme sahip motosikletler otobana çıkamaz”
Düşük motor hacmine sahip motosikletlerin otobana çıkmasının yasak olduğunu belirten Çimen, “Şu anda 50 cc’ye kadar olan motorlar araba ehliyetiyle kullanıma açık fakat bu tarz motorlar kara yolları trafik kanununa göre motorlu araç sınıfında sayılmıyor, bu yüzden farklı bir ehliyet gereksinimi aranmıyor. Ayrıca bu düşük motor hacmine sahip motorlar için bir yasa var. Otoban köprüler ve ana yollara bu tarz motorların çıkması yasak. Bu tarz motorların sokak aralarında mahallelerde kullanımı şu anda serbest” ifadelerini kullandı.
“Kurye ve paketçilerin mutlaka sürüş eğitimi alması gerekiyor”
Kuryelerin ve paketçilerin işlerini yapmadan önce eğitim alması gerektiğini belirten İstanbul Kuryeler Federasyonu Başkanı Erhan Güven, “125 cc altı motorlar B ehliyet yani araba ehliyetiyle başka bir ehliyete gerek duyulmadan kullanılabilecek diye bir açıklama yapılmıştı. Fakat baktığımızda yürürlüğe giren bir karar olmadı. Bununla beraber bazı vatandaşlar bu motor hacmine sahip motorları alıp yollara çıktılar. Bu da tabi ki para cezalarını peşinde getirdi. Hatta bazı yeni kuryeliğe başlayacak arkadaşlarımız da bu motor hacmine sahip motorlarla kuryeliğe başladılar. Bize de sürekli ceza yediklerini belirttiler. Böyle bir yasal uygulama şu anda yok. Aslında baktığımızda motorun ehliyetsiz kullanımı bazı kötü sonuçlara sebep olabiliyor çünkü motor kullanmayı bilmeyen insanlar hiçbir motor tecrübesi ve eğitimi olmadan bu tarz motorlara biniyorlar ve kazaya sebebiyet veriyorlar. Baktığımızda insanlar kuryeciliği ve paketçiliği aynı gibi görüyorlar ama aslında aynı şey değiller.
Kuryeci arkadaşlar daha çok uzun yollarda çalışan arkadaşlarımız. Paketçi arkadaşlarımız ise daha çok mahallelerde sokaklarda bulunan lokantalarda çalışan arkadaşlarımız. Kuryeciler için daha güçlü yüksek hacimli motorlar tercih edilir fakat paketçi arkadaşlar için bu kadar yüksek hacme sahip bir motor gerekmez. Bunlarda genelde 50 cc motorlar kullanır. Kuryeci ve paketçi arkadaşlarımızda genelde bu motorları tercih ediyorlar çünkü ehliyetsiz bir şekilde kullanabiliyorlar. Her motorcunun mutlaka bir sürüş eğitimi alması gerekiyor. Eğer ki bu motor hacmini kapsayan karar yürürlüğe girerse paketçi arkadaşlar için bir avantaj sağlar fakat en önemli konu mutlaka sürüş eğitimi almaları” şeklinde konuştu.
Silindir hacmi 125 cc’ye kadar olan motosikletler A1 sınıfı ehliyet ile kullanılabiliyor. Motor gücü 35 kw‘ya kadar olan (47 beygire kadar) motosikletler ise A2 sınıfı ehliyetle kullanılabilmektedir. Yani 500 cc silindir hacmine kadar motosikletler A2 ehliyetle kullanılıyor. 50 cc’ye kadar olan motorlar ise B sınıfı yani araba ehliyetiyle kullanılabiliyor.
Furkan Serttaş – Uğur Çetin
*İHA*