Kıbrıs’ta BM Barış Gücü askerlerinin Pile-Yiğitler Yolu Projesi’ni engelleme girişimi, Kıbrıs Türk tarafı ile BM yetkilileri arasında gerginliğe sebep oldu. Gelişmeler Yunanistan’da büyük yankı uyandırdı. GKRY Cumhurbaşkanı Christodoulides, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i arayarak bilgilendirdi. Olayı kınayan Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, “Uluslararası kuruluşlar ve hükümetler nezdinde gerekli girişimleri yapacaktır” mesajı verdi.
KKTC’nin Birleşmiş Milletler kontrolünde bulunan Yeşil Hat üzerindeki Pile Köyü’ne yol yapma çalışması sırasında gerginlik gündeme oturdu. BM Barış gücü askerleri yol yapımını engellemek için sabah saatlerinde yol yapılacak alana beton bloklar yerleştirdikten sonra araçlarını da KKTC topraklarına park etti. Bölgeye gelen Türk askeri ise BM’ye ait araçları ve beton blokları bölgeden dozer yardımıyla kaldırdı. Gelişmeler sonrası iki taraf da birbirlerini suçlarken, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i telefonla arayarak ara bölgedeki olaylar konusunda ayrıntılı bilgi verdi. Bu sırada olay, Yunanistan haber kanalları tarafından ilk haber olarak geçildi. “BM Barış Gücü (UNFICYP) mensuplarına yönelik kabul edilemez saldırılarını şiddetle kınıyoruz” diyen Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, “Uluslararası kuruluşlar ve hükümetler nezdinde gerekli girişimleri yapacaktır” mesajı verdi.
BM, YOL YAPMA GİRİŞİMİNİ ENGELLEDİ
KKTC yönetiminin Birleşmiş Milletler kontrolünde bulunan Yeşil Hat üzerindeki Pile Köyü’ne kolay ulaşım sağlamak üzere başlattığı Pile-Yiğitler Yolu Projesi nedeniyle bölgede tansiyon yükseldi. Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNFICYP) askerleri, bölgede emniyeti sağlamak amacıyla bulunan KKTC polisine ve yol inşaat ekibine fiziksel müdahalede bulundu.
BM ARAÇLARI, DOZERLE KALDIRILDI
BM Barış gücü askerleri yol yapımını engellemek için sabah saatlerinde yol yapılacak alana beton bloklar yerleştirdikten sonra araçlarını da KKTC topraklarına park etti. Bölgeye gelen Türk askeri ise BM’ye ait araçları ve beton blokları bölgeden dozer yardımıyla kaldırdı.
“ULUSLARARASI HUKUKA GÖRE SUÇ”
Bölgede gerilim artarken, KKTC ve BM yetkilileri arasında gerginlik yaşandı. BM ve KKTC yönetimi birbirini suçladı. UNFICYP tarafından yapılan yazılı açıklamada, sabah saatlerinde yol inşaatının başladığı noktada KKTC personelinin BM barış güçlerine ve araçlarına saldırdığı belirtildi. Saldırının kınandığı ifade edilen açıklamada, “Olay, BM barış güçlerinin bölgedeki izinsiz inşaat çalışmalarını engellediği Pile yakınlarındaki tampon bölgede yaşandı. BM barış güçlerinin güvenliğine yönelik tehditler ve BM araçlarına zarar verilmesi kabul edilemez ve uluslararası hukuka göre ciddi bir suç teşkil eder” denildi. Türk tarafına, BM misyonunun tampon bölgesindeki yetkisine saygı duyma, gerilimi daha da tırmandırabilecek her türlü eylemden kaçınma ve BM kontrolündeki tampon bölgeden tüm personel ve iş makinelerini derhal geri çekme çağrısı yapıldı. Açıklamada, “Misyon, durumu yakından izliyor, bölgede sükunet ve istikrarın korunmasını sağlama taahhüdünü sürdürüyor” ifadeleri kullanıldı.
“BMBG’NİN TUTUMU KABUL EDİLEMEZ”
Tampon bölgede yaşanan gerginliğe dair Kıbrıs Birleşmiş Milletler Barış Gücü tarafından yapılan açıklamaya KKTC Dışişleri Bakanlığından tepki geldi. Açıklamada, “Pile Köyü’nde yaşayan vatandaşlarımızın KKTC topraklarına ve Pile’deki arazilerine ulaşımını kolaylaştırmak amacıyla Pile-Yiğitler Yolu yapımına 17 Ağustos 2023 tarihinde başlanmıştır. Son derece açıktır ki yol yapımı projesi tamamen insani amaç taşımaktadır. Hal böyle olmasına rağmen bugün Birleşmiş Milletler Barış Gücü askerleri tarafından bölgede emniyeti sağlamak amacıyla bulunan polisimize ve yol inşaat ekibine KKTC toprakları içinde fiziksel müdahalede bulunulmuş, yol yapımı engellenmeye çalışılmıştır. BMBG’nin bu olay sırasındaki tutumu kabul edilmezdir” ifadelerine yer verildi.
KKTC CUMHURBAŞKANI TATAR’DAN AÇIKLAMA
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, olaya ilişkin açıklamalarda bulunarak konunun tamamen insani olduğunu ve Pile halkının ulaşım sorununu çözme niyetinde olduklarını söyledi. Tatar, “Pile halkı aslında 10 dakikada gidebileceği yolu bir saatte gidiyor” dedi. Yolun büyük bir kısmının KKTC toprağı olduğunu söyleyen Tatar, “Kimsenin toprağında, malında gözümüz yok” ifadelerini kullandı. Ayrıca Tatar, “Pile halkı çok şikayetçi, çünkü 10 dakikalık yolu bir saatte gidip geliyorlar. Rumların da bu tarafa geçmesi ile trafik daha da yoğunlaştı. Aslında o bölgede batı kapısı dediğimiz bir kapı vardır ve onun kullanılması ile ilgili İngiliz İdaresi’ne başvuru yapıldı. Ancak olumlu bir yanıt alınamadı. Biz de Pile-Yiğitler Yolu Projesi’ni hayata geçirmeyi planladık.” dedi.
BM araçlarının çekilmesini değerlendiren Tatar, “Bizim ekiplerimize bir görev verildi ve bu ekipler çalışma başlattı. Bizim toprağımıza gelip, çalışmayı durdurmaya kalkarsanız, devam eden işe müdahale etmiş olursunuz. Hangi yetki ve sıfatla işe engel olmaya kalkıyorlar” diye konuştu. Yaşanılan sıkıntıyla ilgili kendisinin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi makamları ile herhangi bir teması olmadığına vurgu yapan Cumhurbaşkanı Tatar, bu işlerin Haziran ayında yapılmasının planlandığını ancak BM yetkilisinin yurt dışında olması nedeniyle aksadığını söyledi. Yapılan yolun bir ihtiyaç olduğunu vurgulayan Tatar, “Bu yol insani maksatlar için bir ihtiyaçtır, dolayısıyla başkalarının buradan farklı manalar çıkarmanın hiçbir gereği yoktur” dedi. Pile-Yiğitler Yolu Projesi’ne, BM Barış Gücü askerlerinin geri çekilmesiyle yeniden başlandığını belirten Tatar, “Bir gerginlik daha yaşanır mı?” sorusunu ise “Umarım yaşanmaz, yaşanmamasını temenni ediyoruz.” şeklinde cevap verdi.
GKRY CUMHURBAŞKANI, MİÇOTAKİS’E BİLGİ VERDİ
Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i telefonla arayarak ara bölgedeki olaylar konusunda ayrıntılı bilgi verdi.
YUNANİSTAN: KABUL EDİLEMEZ SALDIRILARI KINIYORUZ
Miçotakis Christodoulides görüşmesi için, Atina’dan “Kıbrıs Türklerinin BM Barış Gücü’ne yönelik kabul edilemez saldırılarının şiddetle kınandığı” ve “Atina’nın Kıbrıs ile birlikte anlayış birliği içinde gerekli bütün diplomatik girişimleri yapacağını” açıklaması yapıldı.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunlar vurgulandı: “Kıbrıslı Türklerin bugün Pila’daki ara (tampon) bölgede yapılan yetkisiz yol yapımı çalışmalarını engellemeye çalışan BM Barış Gücü (UNFICYP) mensuplarına yönelik kabul edilemez saldırılarını şiddetle kınıyoruz. Tampon bölge içinde oldu bitti eylemler, statükonun açıkça ihlal edilmesidir. BM Barış Gücü’ne saldırılması ise uluslararası hukuk kurallarına aldırmama anlamına gelmektedir”
“GEREKLİ GİRİŞİMLER YAPILACAKTIR”
Bakanlık “gerginliği tırmandıracak her türlü faaliyetlerden kaçınılmalıdır” çağrısı da yaptı ve benzer eylemlerin Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik müzakereleri canlandırma uğraşlarına katkı yapmadığı savunuldu. Yunanistan Dışişleri, “Uluslararası kuruluşlar ve hükümetler nezdinde gerekli girişimleri yapacaktır.” mesajı da verdi.
OLAY, YUNANİSTAN’DA BÜYÜK YANKI UYANDIRDI
Yunan basını ise TV haber kanalları ve Radyo istasyonlarında ilk haber olarak duyuruldu. Yunan yayın organları Pile’deki olayların yalnız Atina ve Kıbrıs Rum hükümeti tarafından değil; AB ve BM tarafından da şiddetle kınandığı haberlerinde yer ayırdı.