Dünya devlerine kriz uyarısı: 1 euro 1 dolar olacak

Wall Street’in önde gelen bankaları, euro’nun ABD Doları karşısındaki paritesinin düşmesini bekliyorlar. Financial Times’a göre, Orta Doğu’daki savaş, Avrupa’nın enerji ithalatında fiyat artışlarına neden olabilecek bir tehdit oluşturuyor. Euro Bölgesi’ndeki yüksek borçlanma maliyetleri de bölge ekonomisi üzerinde baskı oluşturuyor.

ABD’nin en büyük bankalarından JPMorgan, euronun yıl sonuna kadar 1 dolar olacağını tahmin ediyor. Citibank ise “Avrupa’da devam eden resesyon öngörüleri” gerekçesiyle “altı ay içinde” parite pozisyonuna geçmeyi hedefliyor.

Bu karamsar tahminler, euronun yazdan bu yana istikrarlı bir şekilde düşüş yaşadığını ve bu düşüşün devam edeceği görüşünün öne çıktığını gösteriyor. Şu an euro, 1,0550 dolar civarında işlem görüyor. ABD ekonomisinin beklenmedik şekilde direnç göstermesi, doları yükseltirken, Euro Bölgesi ekonomisi resesyon tehlikesiyle karşı karşıya.

ABD Doları’nın değer kazanmasının nedenleri arasında Euro Bölgesi’nde yaşanan ekonomik sorunlar, enerji ithalatı konusundaki endişeler ve jeopolitik krizler yer alıyor. Bu faktörler, euro üzerinde baskı yaratıyor ve paritenin düşmesine katkıda bulunuyor.

KRİZLERİN YAYILMA POTANSİYELİ VAR

JPMorgan’ın Küresel Döviz Stratejileri Araştırma Ekibi Eş Başkanı Meera Chandan euronun son dönemde sergilediği zayıf performansa rağmen para biriminin hâlâ sayısız belirsizlikle karşı karşıya olduğunu ve alım seviyesine gelmediğini söyledi. Chandan sıkı finansal koşulların ve jeopolitik krizlerin yayılma potansiyelinin altını çizerek tüm bunların durgun bir büyüme atmosferinde geldiğini hatırlattı.

JPMorgan baş stratejisti, “Önceki hedef fiyatımızı olan 1,05 dolar yerine şu anda euronun dolar karşısında pariteyi test etmesini bekliyoruz” öngörüsünde bulundu.

Amerikan ekonomisinin son aylarda şaşırtıcı derecede dirençli kalması doların yükselmesine yardımcı olurken Euro Bölgesi’nin geleneksel ekonomik büyüme motoru olan Almanya’da ise aksine resesyon korkuları her geçen gün artıyor.

Citi Stratejisti Yasmin Younes Amerikan ekonomisinin bu istisnai durumuna dikkat çekerek, “ABD Doları’nın ABD istisnacılığı ile daha fazla yol kat edebileceğini düşünüyoruz” dedi. Younes ABD Merkez Bankası’nın (FED) gelecek yıl için diğer G10 merkez bankalarından daha fazla faiz indirimini fiyatlandırdığını söyledi. Stratejist diğer G10 ülkelerindeki sıkışan işgücü piyasasıyla ABD istihdamı arasındaki uyumsuzluğu da vurguladı.

ALMAN EKONOMİSİNDE DURUM DAHA DA KÖTÜ

Alman hükümeti geçen hafta ekonomik büyüme tahminini düşürdü ve ekonomisinin bu yıl yüzde 0,4 küçüleceği konusunda uyardı. IMF ise Almanya’nın bu yıl en kötü performans gösteren büyük gelişmiş ekonomi olmasını bekliyor.

Pariteye düşüş gerçekleşirse euro 2002’de ortak para birimi olarak kabul edilmesinden bu yana ikinci kez 1 doların altına gerileyecek. Euro ilk kez geçen yılın ikinci yarısında Ukrayna’daki savaş nedeniyle Avrupa’daki doğalgaz arzının büyük bir kısmının kesilmesiyle gerçekleşmişti.

İsrail-Hamas savaşının ardından enerji fiyatlarındaki son yükseliş, halihazırda yavaşlayan ekonomi üzerindeki baskıyı artırdı. Avrupa’daki vadeli doğalgaz işlemlerinin fiyatı, Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e saldırmasından bu yana %26 arttı.

KIŞA HAZIRLIK AVRUPA İÇİN ZOR OLACAK

Fiyatlar pazartesi günü itibariyle megavat saat başına yaklaşık 50 eurodan işlem görüyordu. Bu fiyat Ağustos 2022’de ulaşılan megavat saat başına 300 euro zirvesinin hâlâ çok gerisinde. Avrupa, kışa hazırlık olarak doğalgaz stoklarını büyük ölçüde doldurdu ve bu da fiyatların daha fazla bozulmasını engelliyor.

Goldman Sachs analistleri, cuma günkü bir araştırma notunda, tahvil yatırımcılarının İtalya’nın beklenenden daha büyük bütçe açığı paylaşmasından endişelenildiğini ve böyle bir ihtimalde euro için durumun daha da kötüleşebileceğini belirtti.

Goldman Sachs analistleri, “İlk olarak, faaliyet verileri yaz boyunca beklentileri hayal kırıklığına uğrattı. İkincisi İtalya’da BTP (İtalyan devlet tahvili) getirileri üzerinde yukarı yönlü baskıya neden olabilecek mali endişeler yeniden ortaya çıktı. Üçüncüsü petrol ve doğalgaz fiyatlarına yönelik riskler yukarı yönlü gözüküyor” ifadelerine yer verdi.

İtalya’nın ve Almanya’nın gösterge tahvil getirileri arasındaki fark pazartesi günü %2,01 oldu ve yüzde 2 puanlık kilit seviyeyi aştı. Tahvil piyasasındaki gerginlikler, Avrupa Merkez Bankası (ECB) üzerinde faiz artışlarının durdurulması veya düşürülmeye başlanması yönündeki baskıları artırabilir. İspanya Merkez Bankası Başkanı pazartesi günü yaptığı açıklamada, küresel tahvil piyasalarındaki tablonun, ECB’nin muhtemelen enflasyonu kontrol altına almak için yeterince sıkılaştırma uyguladığı anlamına geldiğini söyledi.

Döviz spekülatörleri de son haftalarda euro üzerindeki yükseliş beklentilerini kaldırıyor. Yatırımcıların bir kısmı net uzun pozisyonda kalsalar da analistler pozisyonlar çözülmeye devam ettikçe para biriminin daha da değer kaybedebileceğini söyledi.

ABD Emtia Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu verilerine göre, 10 Ekim’e kadar olan haftada kaldıraçlı fonlar arasında net uzun pozisyonlar yaklaşık 75.000 sözleşmeydi. Ağustos ayında ise bu türden 170.000’den fazla sözleşme bulunuyordu.

Euronun dolar karşısında pariteye düşmesinin mümkün olduğunu söyleyen ING’nin Küresel Araştırma Başkanı Chris Turner, “Normalde euronun düşmesinin önlenmesi için piyasanın yoğunluklu olarak fiyat düşüşlerini satın almasını görmek istersiniz ama şu anda hala uzun vadeli yatırım yapılıyor” dedi.

Bazı bankalar hâlâ euronun yıl sonuna kadar güçlenmesini bekliyor olsa da Rabobank, Nomura ve RBC Capital Markets dahil olmak üzere bir dizi finans devi son haftalarda tahminlerini düşürdü ve euronun yıl sonuna kadar veya 2024’ün başlarında 1,02 dolara düşmesini beklediklerini açıkladı.

Euronun yıl sonuna kadar 1,02 dolara düşmesini bekleyen Rabobank’ın Döviz Stratejisi Başkanı Jane Foley, “Avrupa birçok cephede birçok engelle karşı karşıya ve bu engeller, şu anda doları destekleyen daha uzun daha yüksek faizler ve güvenli liman anlatılarından tamamen bağımsız” dedi.

Foley, “Parite kesinlikle mümkün gördüğümüz bir durum ve önümüzdeki aylarda giderek daha fazla konuşulacağını düşünüyoruz” açıklamasında bulundu.