Van’da, gümüş işlemeciliği ve savat sanatını yaşatan iki kadın usta, bu geleneksel sanatın geleceğe taşınabilmesi için destek çağrısında buludu. 18 yıldır savat sanatıyla ilgilenen Selma Uçar ve 12 yıldır bu alanda faaliyet gösteren Zehra Ekinci, savatçılığı sadece bir meslek değil, aynı zamanda bir miras olarak kabul ediyor.
Savat ustası Selma Uçar, mesleğe 2007 yılında Van’ın ve Türkiye’nin tek savat ustası olan hocasıyla tanışarak başladığını belirtiyor. Uçar, “Bu sanat, Urartu dönemine kadar uzanıyor ve Osmanlı’da zirveye ulaşmış. Bizde bu kıymetli mesleği yürütüyoruz. Şimdi, bu mirası yaşatmak için çaba sarf ediyoruz,” dedi.
Zehra Ekinci ise savatçılığa 12 yıl önce, hobi olarak başladığını fakat zamanla bu sanatın hayatının vazgeçilmezi haline geldiğini ifade etti. Ekinci, “Urartu ve Osmanlı’dan günümüze kadar gelmiş bu sanatı gelecek nesillere aktarmak çok önemli. Projelerimiz var, öğrenci yetiştirme gibi hedeflerimiz bulunuyor,” diye konuştu.
“Kadın Ustalar, Tarihi Sanatı Yaşatmak İçin Mücadele Ediyor”
Kadın ustalar, savatçılığın zorlu ama keyifli bir meslek olduğunu vurguladı. Selma Uçar, “Bu iş tamamen el işçiliği gerektiriyor ve çok meşakkatli. Ama sevdiğinizde bu süreç keyifli hale geliyor. Sabır isteyen bir iş,” dedi. Geleneksel gümüş işçiliğinin her aşamasının dikkat ve özen gerektirdiğini belirten Uçar, “Fabrikasyon ürün yok, her şey sıfırdan yapılıyor ve 23-24 aşamadan geçiyor.” İfadelerini kullandı.
Van ekonomisine katkı sağlayan bu sanat, turistlerin ilgisini de çekiyor. Uçar, “Yurtdışından ve il dışından gelen turistler, savat ürünlerimize büyük ilgi gösteriyor. Biz de ürünlerimizde Urartu, Osmanlı ve Selçuklu motiflerinden esinleniyoruz,” dedi.
Savatçılığın korunması ve yaygınlaştırılması için yetkililerden destek beklediklerini belirten Zehra Ekinci, “Van Valiliği bu konuda önemli çalışmalar yapıyor. Bu sanat, sadece estetik açıdan değil, kültürel mirasımız açısından da çok değerli. Bizler de bu mirası yaşatmaya çalışıyoruz,” dedi. Uçar ve Ekinci, gençlerin bu sanata ilgisini artırmak ve mesleği gelecek nesillere aktarmak için projeler geliştirmeyi hedefliyorlar.
“Kullandığımız ürünler çok sağlıklı”
Savat ustaları, ürünlerinde kullandıkları malzemelere büyük özen gösteriyor. Selma Uçar, “925 ayar kaliteli gümüş ve doğal taşlar kullanıyoruz. Bu taşların vücut üzerinde birçok faydası bulunuyor. Hem estetik hem de sağlık açısından oldukça değerli ürünler üretiyoruz,” dedi.
Savatçılığın zorlu ve teknik bir süreç olduğunu belirten ustalar, bu sanatın unutulmaya yüz tutmuş bir miras olduğunu ve korunması için desteğe ihtiyaç duyduklarını ifade ediyor. Geliştirilecek projelerle, savatçılık sanatının hem yerel ekonomiye hem de kültürel mirasa katkı sağlaması amaçlanıyor.
Selma Uçar ve Zehra Ekinci, savatçılığı geleceğe taşımak için daha fazla destek bekliyor. Bu sanatın, Van ve Türkiye için önemli bir kültürel değer olduğunu belirten iki kadın usta, mesleğin gelecek nesillere aktarılabilmesi için gerekli adımların atılmasını istiyor.